„KRAINA SOLI I NAFTY”: HISTORIA PODRÓŻY PO ZIEMI DROHOBYCKIEJ W LATACH 1768 – 1914. BADANIA I TEKSTY to kolejny projekt finansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach Programu „Nauka dla Społeczeństwa II”.
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa w ramach współpracy z Państwowym
Pedagogicznym Uniwersytetem im. Iwana Franki w Drohobyczu i Państwowym Historyczno-
Kulturowym Rezerwatem „Nagujewicze” przygotowuje dla Czytelników kolejną – trzecią
publikację, zaplanowaną w programie „Od ziemi Witelona do ziemi Iwana Franki” (po stronie
polskiej), oraz „Doba Iwana Franki” (po stronie ukraińskiej), który realizowany jest od 2019r. 
Monografia autorstwa Bohdana Lazoraka, Beaty Skwarek i Tetiany Lazorak pt. „Kraina
soli i nafty”: historia podróży po ziemi drohobyckiej w latach 1768 – 1914. Badania i teksty”
będzie rezultatem projektu „Podróże z historią – od ziemi Witelona do ziemi Iwana Franki”,
złożonego do Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu Nauka dla społeczeństwa II
– „Humanistyka – Społeczeństwo – Tożsamość”.
Autorzy tego dwujęzycznego opracowania (w języku polskim i ukraińskim), dzięki
wprowadzonym do obiegu unikatowym i nieznanym dotychczas dokumentom źródłowym,
pragną wypełnić lukę w badaniach historycznych przybliżając polsko-ukraińskiej
społeczności informacje o nieznanych faktach związanych z historycznymi podróżami po
Drohobyczczyznie w drugiej połowie XVIII i pierwszej połowie XIX wieku. Analiza
historiografii ziemi drohobyckiej pokazuje bowiem, że ten właśnie przedział należy do
najmniej zbadanych okresów.
W tematykę monografii wprowadzi Czytelnika obszerna przedmowa autorów, którzy
„biorąc pod uwagę osobiste znaczenie wędrówek w życiu każdego człowieka”, postarają się
„jak najdokładniej przekazać zebrane fakty o podróżnikach i ich przygodach, aby każdy
Czytelnik poczuł się takim samym odkrywcą, jakimi byli wytrwali pasjonaci i intelektualni
badacze” zawartych w książce wspomnień, pamiętników, opisów podróży. I tak w czterech
rozdziałach zostaną ukazane opisy podróży z drugiej połowy XVIII i pierwszej połowy XIX
wieku nie tylko do samego Drohobycza, ale także do skalnej twierdzy Tustań, czy
starożytnych pałaców hrabiów Tarnowskiego, Bielskiego i Winnickiego w Woroblewicach,
Śniatyńcu, Rychtyczach i Urożu. Dopełnieniem tej ciekawej podróży po Drohobyczczyznie
będą załączniki zawierające wybrane archiwalne i mało znane dokumenty oraz materiały
literaturowe wraz z opisami wędrówek, a także fotografie z przełomu omawianych wieków.
Zapewne też cennym źródłem zebranych faktów historycznych, opisów wydarzeń, materiałów
narracyjnych i kartograficznych, rejestrów oraz pamiętników będzie wykaz bibliograficzny z
podziałem na publikacje naukowe i popularnonaukowe, materiały źródłowe i archiwalia,
wydawnictwa prasowe oraz netografię.
Materiały wprowadzone do obiegu w monografii ukażą walory turystyczne,
przemysłowe, edukacyjne i kulturowe Drohobyczczyzny – regionu tak bliskiego wielu
Polakom. Utrwalą również historię i inne walory, w tym unikatową wartość dziedzictwa
ziemi drohobyckiej, dla obecnych i przyszłych pokoleń.
Pomysłodawcy publikacji, w swoim zamiarze wyrażają nadzieję, że stanie się ona
„regionalnym przewodnikiem historycznym” dla międzynarodowych delegacji na szlaku
podróży po lokalnej przestrzeni regionu drohobyckiego. Atutem przygotowywanej monografii
będzie dołączona do każdego egzemplarza broszura pt. „Śladami znanych podróżników ziemi
drobyckiej w czasach Iwana Franki” zawierająca nową trasę turystyczną z najciekawszymi i
jednocześnie rzadkimi opisami podróży końca XIX i początku XX wieku. Autorzy
spodziewają się również, że i tym razem znajdzie ona swoich czytelników wśród szerokiego
grona ukraińskiej i polskiej wspólnoty, a także stanie się źródłem inspiracji dla dalszych
badań i eksploracji historycznych poświęconych podróżom po Drohobyczczyznie.